HOẠCH ĐỊNH SẢN XUẤT

HOẠCH ĐỊNH SẢN XUẤT

Nguyễn Như Phong

Kỹ thuật Hệ thống Công nghiệp

Đại học Bách Khoa TPHCM

Họach định sản xuất là quá trình đảm bảo sự phối hợp giữa các bộ phận chức năng nhằm quyết định sản xuất cái gì, sản xuất khi nào, đồng thời quản lý các thay đổi liên quan đến nhu cầu sản phẩm .

Họach định sản xuất là quy trình họach định tạo được sự đồng thuận của mọi bộ phận chức năng liên quan trong tòan bộ tổ chức về những thay đổi. Những sự thay đổi trong kế họach sản xuất sẽ tự động dẫn dến những sự thay đổi trong các kế họach cấp thấp hơn.

Họach định sản xuất giúp lãnh đạo định hướng chiến lược nhằm đạt đựơc lợi thế cạnh tranh qua tích hợp các kế họach tiếp thị định hướng khách hàng cho các sản phẩm hiện có hay sản phẩm mới với việc quản lý chuỗi cung ứng.

Họ sản phẩm là tập hợp các sản phẩm có đặc tính tương tự, Họach định sản xuất cân bằng giữa nhu cầu và năng lực hệ thống sản xuất ở mức họ sản phẩm. Thời gian họach định thường khỏang 1 năm , chu kỳ họach định thường là hàng tháng. Họach định sản xuất cung cấp ràng buộc cho lịch sản xuất, là kế họach chi tiết hơn cho từng sản phẩm với thời gian lên lịch ngắn hơn, thường là hàng tuần hay hàng ngày.

Họach định sản xuất là quá trình họach định tổng hợp nhằm cân bằng cung cầu, thỏa nhu cầu khách hàng với thời gian và nguồn lực tối thiểu. Họach định sản xuất bắt đầu từ dự báo doanh số cập nhật trong năm tới. Các yêu cầu gia tăng hay giảm mức tồn kho hay lượng đơn hàng chậm được thêm vào hay bớt ra để có kế họach sản xuất.

Họach định sản xuất đảm bảo sự đồng bộ giữa các kế họach thành phần, bao gồm kế họach kinh doanh hàng năm, kế họach tài chánh, kế họach tiếp thị, kế họach sản xuất, kế họach phát triển sản phẩm, kế họach nhân lực. Kế họach sản xuất đồng bộ với kế họach bán hàng, kế họach tài chánh hòa hợp với kế họach sản xuất , kế họach bán hàng, kế họach kinh doanh, …

Lợi ích của quá trình họach định bao gồm:

Tạo kế họach chung cho tòan bộ tổ chức.
Tạo kế họach giá trị và thực tế.

Kế họach chung cho tòan bộ tổ chức, với sự hòa hợp giữa các bộ phận chức năng. Kế họach giá trị do phù hợp với chiến lược sản xuất và được ra quyết định bởi lãnh đạo, kế họach thực tế vì được kiểm tra khả thi qua chuỗi các kiểm tra thực tế.

a. Mục tiêu họach định sản xuất

Họach định sản xuất thiết lập tốc độ sản xuất nhằm duy trì, tăng hay giảm mức tồn kho hay lượng đơn hàng chậm đồng thời giữ ổn định nguồn nhân lực. Thời gian họach định phải đủ để họach định, máy móc, phương tiện, nhân lực, tài chánh nhằm thực hiện kế họach sản xuất. Kế họach sản xuất ảnh hưởng đến các bộ phận chức năng khác của tổ chức, đồng thời được họach định từ thông tin của các bộ phận chức năng.

Các mục tiêu Họach định sản xuất bao gồm:

Thiết lập và đồng thuận giữa kế họach bán hàng và kế họach sản xuất.
Đảm bảo kế họach thực tế và giá trị. Đảm bảo nguồn lực sẳn có đáp ứng được nhu cầu với chi phí cực tiểu. Đảm bảo các kế họach hỗ trợ cho kế họach chiến lược sản xuất đã thiết lập.
Tích hợp sản xuất với các họat động của kế họach kinh doanh.
Tập trung vào các mục tiêu sản xuất của tổ chức.
Xác định các mục tiêu quản lý về tốc độ sản xuất, mức tồn kho, mức đơn hàng chậm, năng lực sản xuất , nhân lực và các nguồn lực khác.

b. Yếu tố ảnh hưởng họach định sản xuất

Các yếu tố ảnh hưởng đến họach định sản xuất bao gồm:

Nhận thức của quản lý.
Tình trạng của thị trường.
Ngân sách và tài chính.

Nhận thức của quản lý bao gồm các nhận thức về phương hướng kinh doanh, về ảnh hưởng của kinh tế vĩ mô. Các tình trạng của thị trường bao gồm nhu cầu khách hàng, các họat động của đối thủ cạnh tranh. Các kế họach hay họat động hoạch định ngân sách và tài chính của tổ chức cũng ảnh hưởng đến kế họach sản xuất.

c. Quá trình hoạch định sản xuất

Quá trình hoạch định sản xuất có đầu vào là mục tiêu kinh doanh, tình trạng thị trường, nguồn lực tài chánh, năng lực thiết kế sản phẩm mới; và đầu ra là kế họach sản xuất cùng tập các kế họach liên quan bao gồm kế họach bán hàng, , kế họach tài chánh, kế họach vận chuyển , kế hoạch tồn kho, đơn hàng chậm, kế họach nghiên cứu phát triển, kế họach phát triển sản phẩm mới.

Quá trình họach định sản xuất cần lưu ý các điểm quan trọng sau:

Kế họach sản xuất là tốc độ sản xúât hàng tháng của các họ sản phẩm, không phải cho từng sản phẩm.
Kế họach sản xuất là cập nhật hàng tháng cho kế họach kinh doanh hàng năm.
Kế họach sản xuất phản ánh chiến lược như tăng thị phần, chiến thuật như tăng tồn kho nhằm cải thiện mức phục vụ.
Kế họach sản xuất cân bằng nhu cầu khách hàng và năng lực sản xuất .
Kế họach sản xuất hòa hợp các kế họach cung cầu và phát triển sản phẩm mới ở mức tích hợp.
Dự báo chỉ là 1 yếu tố khi họach định sản xuất , các yếu tố khác bao gồm mức tồn kho, lượng đơn hàng chậm, nhu cầu ổn định nhân lực. Lượng sản xuất không nhất thiết bằng lượng dự báo.
Kế họach sản xuất kết nối giữa kế họach chiến lược và kế họach tác vụ, đảm bảo sự hòa hợp giữa chiến lược tổ chức và các họat động thường nhật.
Quản lý có trách nhiệm phát triển và thực thi kế họach bán hàng và kế họach sản xuất . Máy tính chỉ đóng vai trò là phương tiện hỗ trợ.

d. Đo lường hiệu quả họach định

Hiệu quả hệ thống họach định sản xuất được đo lường qua hiệu quả vận hành của các kế họach sản xuất, Kế họach tài chính, kế họach bán hàng, kế họach nghiên cứu phát triển và sự đồng thuận trong việc họach định.

Hiệu quả vận hành của kế họach sản xuất được đo lường qua sai lệch giữa kế họach sản xuất và thực tế sản xuất. Hiệu quả vận hành của kế họach tài chính, kế họach bán hàng được đo lường qua sai lệch giữa doanh số thực tế và doanh số theo kế họach dựa vào dự báo. Hiệu quả vận hành của kế họach nghiên cứu phát triển được đo lường qua việc tích hợp đúng lúc Kế họach nghiên cứu phát triển sản phẩm mới vào kế họach sản xuất. Hiệu quả đồng thuận trong họach định được đánh giá qua sự đồng thuận cao của các bộ phận chức năng trong quá trình họach định cũng như đáp ứng nhanh của nhóm họach định trong việc thích nghi với biến đổi của cả bên trong hệ thống lẫn môi trường bên ngòai.

TLTK

Nguyễn Như Phong. Quản lý sản xuất. NXBĐHQG. 2013. ISBN: 978-604-73-1640-3.