ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG

Nguyễn Như Phong.

Kỹ thuật Hệ thống Công nghiệp.

Đại học Bách Khoa ĐHQG TP HCM.

1. ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG

Đánh giá chất lượng  nhằm mục tiêu xây dựng chiến lược chất lượng. Đánh giá chất lượng cung cấp dữ kiện thúc đẩy các hoạt động vì chất lượng, hướng dẫn cải tiến chất lượng  qua việc tìm hiểu các lĩnh vực chất lượng cần quan tâm cũng như phạm vi của bài tóan chất lượng.

Đánh giá chất lượng bao gồm đánh giá các thành phần sau:

• Chi phí chất lượng 
• Vị trí trên chất lượng
• Văn hoá chất lượng 
• Hệ thống chất lượng 

2. CHI PHÍ CHẤT LƯỢNG

Đánh giá chi phí chất lượng nhằm định lượng vấn đề chất lượng  theo chi phí từ đó xác định các cơ hội giảm chi phí, cải tiến chất lượng hay phát triển chiến lược chất lượng.

Chi phí chất lượng bao gồm:

• Chi phí chất lượng  xấu
• Chi phí duy trì, cải tiến chất lượng.

Chi phí chất lượng  xấu là tổn thất hàng năm về sản phẩm và quy trình do không đạt được mục tiêu chất lượng do sản phẩm không phù hợp, quá trình không hiệu quả, tổn thất uy tín.

Chi phí duy trì, cải tiến chất lượng bao gồm chi phí thẩm định và chi phí phòng ngừa. Chi phí thẩm định là chi phí phát sinh do tiến hành đánh giá mức độ thực hiện các yêu cầu chất lượng. Chi phí phòng ngừa là chi phí phát sinh do thực hiện các biện pháp giảm thiểu chi phí hư hỏng và thẩm định xuống mức thấp nhất.

3. VỊ TRÍ CHẤT LƯỢNG

Đánh giá vị trí chất lượng là đánh giá vị trí của tổ chức so với các đối thủ cạnh tranh trên thị trường về chất lượng. Vị trí chất lượng của một tổ chức ảnh hưởng doanh thu của tổ chức .

Việc đánh giá vị trí được thực hiện bởi nghiên cứu thị trường, xác định cơ hội, thách thức và được hoạch định bởi nhóm bao gồm nhân sự các bộ phận tiếp thị, chất lượng , kỹ thuật, sản xuất, …Một số câu hỏi có thể đặt ra như:

• Đặc tính chất lượng nào là quan trọng với người tiêu dùng ?
• So sánh đặc tính chất lượng với đối thủ cạnh tranh ?
• Khách hàng sẽ tiếp tục mua sản phẩm của công ty và giới thiệu cho người khác ?

4. VĂN HÓA CHẤT LƯỢNG

Hai chiến lược tạo chất lượng cạnh tranh ở một tổ chức là công nghệ và văn hóa. Văn hoá chất lượng là quan điểm, niềm tin, hành động, thói quen, tính cách nhân viên về chất lượng. Văn hóa chất lượng ảnh hưởng quan trọng đến chất lượng. Tìm hiểu văn hóa chất lượng nhằm xây dựng văn hóa chất lượng công ty, xác định các raò cản trong xây dựng chiến lược chất lượng cũng như trong thực hiện kế hoạch hành động, cải tiến chất lượng.

Cameron & Sine (1999) xác định 4 mức văn hoá chất lượng: 

• Xem nhẹ chất lượng 
• Phát hiện sai sót
• Phòng ngừa sai sót
• Sáng tạo chất lượng 

Mức văn hóa chất lượng  càng cao, hệ thống càng hiệu quả.Việc đánh giá văn hóa chất lượng có thể được thực hiện bằng 2 phương pháp:

• Sử dụng  bảng câu hỏi để khảo sát với nhân viên
• Tiến hành thảo luận nhóm nhân viên

5. HỆ THỐNG CHẤT LƯỢNG

Đánh giá hệ thống chất lượng của một tổ chức là đánh giá các hoạt động liên quan đến chất lượng nhằm thoả mãn khách hàng của tổ chức. Việc đánh giá có thể thực hiện bằng các phương cách tự đánh giá hay đánh giá ngoài dựa trên các tiêu chuẩn nhằm xác định cơ hội cải tiến qua việc so sánh hệ thống hiện hữu và một hệ thống chuẩn, đã được chấp nhận như hệ thống giải thưởng chất lượng quốc gia hay hệ tiêu chuẩn quốc tế ISO, …

TLTK

1. Nguyễn Như Phong. Quản lý sản xuất. NXBĐHQG. 2013. ISBN: 978-604-73-1640-3.
2. Nguyễn Như Phong. Quản lý chất lượng. NXBĐHQG. 2009. ISBN: 978-604-73-1637-3.